Klassiek Hollands lessenaarmodel in eikenhouten kast met aan de
onderzijde een compartiment met een scharnierend klepje,
waarachter spoelen en andere benodigdheden kunnen
worden weggeborgen. De ontvanger is gebouwd met vierkant
draad. De afstemcondensatoren zijn van Undy, de LF
transformatoren zijn van Lissen.
Bovenaan de antennebus, de vier
buizen en de aardebus, daaronder een serie/parallel
schakelaar, vier reostaten voor de gloeistroom van elke
buis en een aan/uit schakelaar. Onder de reostaten bevinden zich de drie
afstemspoelen, rechts daarvan aansluitpunten voor de
verschillende spanningen. Geheel onderaan de knopen met
fijnafstemming voor
primaire en secondaire afstemming en de aansluitbussen
voor koptelefoon en luidspreker.
Op de achterzijde van het toestel zat een typeplaatje van de wisselstroomontvanger "DH"
uit 1930 van het bedrijf Die Haghe. Dat hoort uiteraard niet op het toestel.
Nicolaas Koomans (Delft, 18 december 1879
- 's-Gravenhage, 4 oktober 1945) was hoofdingenieur der
Telegrafie en Telefonie en chef van het
Radiolaboratorium der Rijkstelegraaf. Hij was
radioamateur van het eerste uur. Zo was hij in 1916 bij
de oprichting van de Nederlandsche Vereeniging voor
Radio-Telegrafie (NVVR) lid van het hoofdbestuur. In de
jaren daarop hield hij talloze lezingen en demonstraties
voor deze vereniging en publiceerde hij veel artikelen
in haar orgaan Radio-Nieuws. Voorts ontwierp
hij een voor die tijd "gemakkelijk" schema van een door
amateurs te bouwen drielamps-radio-ontvangtoestel dat
bekend werd als het "Schema van Koomans". Een groot deel
van de vroege Nederlandse amateur-ontvangers is
gebaseerd op dit ontwerp, dat later nog werd uitgebreid
tot vier-lamps schema. Een artikel uit 1926 beschrijft
het toestel als volgt: "Bij dit schema wordt zowel de
roosterkring als de plaatkring van de H.F.-lamp
afgestemd met behulp van afstemcondensatoren,
waardoor de neiging tot spontaan genereren verhoogd
wordt.
Een hoofdvereiste is daarom
bij ontvangst met een dergelijk toestel met
H.F.-versterking de primaire spoel geheel
buiten koppeling te houden, dus plat tegen
de frontplaat aan te drukken en de
aansluitingen van de draadverbindingen naar
de spoelhouders zodanig te maken, dat er een
tegenwerkende koppeling ontstaat, zodra men
de primaire spoel enigszins koppelt met de
secondaire spoel. Zo kan men de genereerneiging
tegengaan, zonder verlies aan
geluidssterkte".
Nicolaas Koomans
Gegevens
Buizen
Schema
Serienummer
Geen
Afmetingen (h×b×d)
45 x 43,5 x 23 cm
Bouwjaar
±1926
Aangeschaft in
2017
Klik op een buis voor meer
informatie
Klik op het schema om het te vergroten
Wat werd er in 1926 uitgezonden?
Luister naar "Always" door
George Olsen & His Music, met zang van Fran Frey, Bob
Rice en Edward Joyce, opgenomen in 1926
De binnenzijde van het toestel
Deze pagina is voor het laatst bijgewerkt op
woensdag 29 januari 2020