Erres KY108 Stokvis KY108 Tweekringsontvanger Vierlamps radio-ontvanger op wisselstroom met ingebouwde luidspreker. Net als zijn voorganger, de KY107 (1930-1931), werd het toestel "Zanger aan de wand", of, in het Frantalige deel van België, "Le Chanteur au Mur" genoemd.    Otto van Tussenbroek Het ontwerp - in strakke Haagse Stijl - is van Otto van Tussenbroek (1882-1957). De kast is van massief eikenhout, versierd met twee halfronde coromandelhouten latjes aan weerszijden van het front en met twee ronde openingen, afgedicht met bruin luidsprekerdoek, in de zijkanten. Het front, met bruin luidsprekerdoek, is van zwart craquelé geverfd aluminium (bovenste stuk) en blik (onderste stuk). De radio werd ook geëxporteerd, o.a. naar België. In dat geval werd de merknaam "Stokvis" gebruikt. R.S. Stokvis Radio was onderdeel van R.S. Stokvis et Fils, 15-19 Avenue de Dixmude, Brussel. Er zijn wat verschillen tussen de Erres-versie en de Stokvis-versie. In dit exportmodel is een luikje in de onderzijde van het voedingsblok aangebracht, waarachter de netspanning van het toestel d.m.v. metalen doorverbindstrips kan worden gewijzigd. Het Stokvis-toestel heeft daarom ook geen netspanningsplaatje. Verder is bij het Stokvis toestel het condensatorblok met de aansluitingen naar achteren geplaatst en is het bordje met weerstanden verplaatst naar de achterzijde van het voedingsblok. De Stokvis radio heeft geen Philips-licentiesticker maar een Belgische SBR-SEM licentiesticker. De achterwand bestaat uit drie delen: een metalen deel met het woord "Erres" of "Stokvis" dat het voedingscompartiment bedekt, een zilverkleurig kartonnen deel met uitgestanste sleufvormge openingen, dat het middelste compartiment afdekt en een metalen deel aan de onderzijde met het woord "Radio". De knoppen van links naar rechts: primaire afstemming, terugkoppeling, secondaire afstemming, golflengteschakelaar (omlaag: middengolf, 200-600 meter en omhoog: lange golf, 1000-2000 meter). De beide schaaltjes (schaalverdeling 0-100) worden verlicht door een fietslampje (6 V, 0,3 A). De radio werd gemaakt door Van der Heem & Bloemsma in Den Haag. Datumstempel op de luidspreker van het Erres toestel: 1 september 1931. Datumstempel op de LF trafo van het Stokvis toestel: 16 juli 1931. Op het chassis is een grammofoonaansluiting aangebracht. Ook de aarde en de 4 antennebussen zitten op de chassisplaat. De Philips elektrodynamische luidspreker 2044 is met een aparte stekker op het chassis aangesloten, zodat ook een externe luidspreker kan worden gebruikt. In 1932 werd het toestel door Lindeteves-Stokvis ook uitgebracht in het voormalige Nederlands-Indië. Die radio was uitsluitend bedoeld voor ontvangst op de korte golf (14-200 meter). De korte golf is bij dit toestel verdeeld over drie schakelstanden, te weten omhoog: 14 tot 35 meter, omlaag: 30 tot 80 meter en midden: 70-200 meter. De buizen van dit toestel: E428, E462, C453 en 1823. In 1933 kwam men met de "Luxe" versie, met iets uitgebreide korte golf (12-200 meter) en met een Baker elektrodynamische luidspreker. De oorspronkelijke prijs van het Nederlandse toestel was f 175,-; in België kostte het toestel Bfr 3100. De Indische versie kostte bij introductie f 240,-. De prijs van de luxe variant was f 250,-. Links een advertentie voor de Belgische versie van de KY108 uit Dagblad "Le Soir" van 15 oktober 1931. Men lijkt daarbij plaatje van een KY107 te hebben gebruikt. Gegeves Buizen Serienummer: 83745 / 81074 (Stokvis) Aaantal gemaakt: ± 700 Afmetingen (h x b x d): 49 × 37,5 × 18,5 cm Gemaakt in: 1931 Aaangeschaft in: 2013 / 2019 (Stokvis) Voltage: 220 Volt ~ Gewicht: 10.6 kg     Klik op een buis voor meer informatie Origineel schema Restauratierapport Hertekend schema Artikel Gebruiksaanwijzing KY108 Gebruiksaanwijzing voor de tropenversie van de KY108 Wat werd in 1931 uitgezonden?   Luister naar "Ich bin ja heut' so glücklich" gespeeld door de Amsterdamse Friedmanns Band, opgenomen tijdens een concours voor amateur-jazzorkesten in het Bellevue-gebouw te Amsterdam, uitgeschreven door het tijdschrift "Het leven" in 1931 Achterzijde van de Erres KY108. Het onderste deel van de metalen achterwand ontbreekt Achterzijde van de Stokvis KY108 Achterzijde van de KY108 met weggenomen achterwand Achterzijde van de Stokvis KY108. Bovenaan is goed te zien dat het condensatorblok is gedraaid, en dat de (grotere) smoorspoel en de voedingstransformator op een subframe bevestigd zijn. In het midden is het luikje zichtbaar, waarachter de netspanning kan worden ingesteld. Zij-aanzichten van de Erres KY108 De Stokvis-versie heeft een luikje in het voedingsblok met daarachter instelstrips voor de netspanning. Op de achterzijde verschillende instelmogelijkheden. Bovenzijde van het KY108 chassis Er zijn geen verschillen tussen de Erres KY108 en de Stokvis KY108 Bovenzijde van het Erres KY108 voedingsdeel Bovenzijde van het Stokvis KY108 voedingsdeel De verschillen met het voedingsdeel van de Erres KY108: condensatorblok gedraaid met de aansluitingen naar achteren, grotere smoorspoel, weerstandsbordje naar achteren verplaatst, aansluitingen voor andere netspanningen en een grotere voedingstransformator   Afbeelding uit een Erres folder uit 1931 Advertentie voor de Indische KY108 in de Sumatra Post van zaterdag 14 oktober 1933 Een Indische KY108 gefotografeerd in een museum in Djokjakarta, Indonesië, door Prayudi Wibowo. De radio is eigendom geweest van de Indonesische nationale held, Ki Hajar Dewantara (1889-1959), schrijver van het manifest "Als ik eens Nederlander was" (1913), een fel protest tegen de plannen van de Nederlandse koloniale overheersers om de Indische bevolking te laten meebetalen aan de viering van 100 jaar onafhankelijkheid van de Franse overheersing van Nederland. De foto's zijn gemaakt in het aan Dewantara gewijde museum. Achterwand en golflengteschakelaar lijken door de Japanse bezetter verzegeld te zijn geweest met rode lak.